Wrzodziejace zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa)

WZJG to przewlekłe nieswoiste zapalenie jelita grubego, występujące najczęściej w odbytnicy, mogące się szerzyć w sposób ciągły, na jego dalsze odcinki. W przebiegu procesu zapalnego zawsze zajęta jest odbytnica, w 50-54% odbytnica i esica a w 20% całe jelito grube. W nielicznych przypadkach zmiany mogą objąć końcowy odcinek jelita cienkiego. Stan zapalny jelita grubego ograniczony jest z reguły jedynie do błony śluzowej, zaś pozostałe warstwy ściany jelita (mięśniówka i błona surowicza) pozostają niezmienione. Choroba przebiega najczęściej w postaci ostrych rzutów przedzielonych okresami remisji. Przyczyny kolejnych nawrotów pozostaj± nieznane. Dużą rolę przypisuje się stresom psychicznym, zmianom w sposobie odżywiania, stosowaniu leków przeciwbólowych (zwłaszcza niesteroidowych leków przeciwzapalnych), zakażeniom pokarmowym oraz infekcjom innych narządów. Zarówno początek choroby, jak i przebieg następnych zaostrzeń może charakteryzować się różnym nasileniem objawów od postaci łagodnej do ciężkiej o piorunującym przebiegu.

Pierwszymi, a zarazem najczęstszymi objawami są biegunka z domieszką śluzu i krwi w kale. Pojawiać się mogą się również kurczowe bóle brzucha oraz uczucie parcia na stolec spowodowane zaburzeniami motoryki przewodu pokarmowego (przyspieszona perystaltyka, nadmierna kurczliwość jelita grubego). Łagodna postać choroby charakteryzuje się dobrą reakcją na leczenie i dotyczy ponad 50% pacjentów. Stan ogólny większości pacjentów jest dobry, a objawy ograniczają się do opisanych powyżej i zwykle nie towarzyszą jej objawy ogólne, takie jak: gorączka, utrata masy ciała, hypoalbuminemia. Stan zapalny ograniczony jest do końcowego odcinka jelita grubego. Bóle zlokalizowane są najczęściej w podbrzuszu lub okolicy lewego dołu biodrowego i towarzyszy im parcie na stolec pojawiające się tuż przed wypróżnieniem. Oddanie stolca przynosi na ogół wyraźną ulgę. Pacjenci z łagodnym przebiegiem choroby i zmianami ograniczonymi tylko do odbytnicy mogą mieć prawidłowy rytm wypróżnień, a niekiedy nawet zaparcie. Jedynym objawem choroby jest wówczas obecność krwi w stolcu.

W umiarkowanej postaci choroby (ok. 30% pacjentów) charakterystycznymi objawami klinicznymi są poza krwistą biegunką i kurczowymi bólami brzucha, nagłe parcie na stolec, tkliwość uciskowa jamy brzusznej. Towarzyszą im często objawy ogólne takie jak brak apetytu, utrata masy ciała, stany podgorączkowe, umiarkowana niedokrwistość z niedoboru żelaza, podwyższone OB (odczyn Biernackiego – przyspieszenie opadania krwinek czerwonych).

Ciężka postać choroby występuje u ok. 10% pacjentów charakteryzuje się nasileniem powyższych objawów. . W aktywnym zapaleniu całej okrężnicy krwawienie jest znaczne, a liczba stolców może dochodzić do 20 /dobę. Na skutek utraty krwi pogłębia się niedokrwistość. Pojawią się również podwyższona leukocytoza (wzrost liczby krwinek białych), hypoalbuminemia, utrata masy ciała, osłabienie, odwodnienia, przyspieszone „bicie” serca, obniżenie stężeń sodu, potasu. U pacjentów z ciężką postacia wzjg. mogą wystąpić zagrażające życiu powikłania – masywne krwawienie, megacolon toxicum (toksyczne zapalenie – rozstrzenie okrężnicy) lub perforacja jelita.

W przebiegu choroby mogą pojawiać się różne objawy powikłań jelitowych i/lub pozajelitowych, które omówiono w dziale Powikłania.

Należy zwrócić uwagę, że u dzieci dość często dochodzi do zajęcia rozleglejszych odcinków jelita grubego i częściej też niż u ludzi dorosłych zachodzi konieczność przeprowadzenia zabiegu totalnej kolektomii.

Zarejestruj się do bazy BIOVIRTUS >>>